Een moment om te vieren maar ook een moment om het programma onder de loep te nemen.
Heeft het AEO-programma bijgedragen aan het bevorderen van de handel en de beveiliging van de internationale toeleveringsketens, zoals beschreven in de initiële doelstelling? Doet het programma wat het moet doen en brengt het de marktdeelnemer wat deze ervan mag verwachten?
De Europese commissie heeft in ieder geval de 15e verjaardag aangegrepen om te reflecteren en de Europese Rekenkamer (ERK) gevraagd het AEO-programma te onderzoeken. Op 5 mei is het rapport van het onderzoek over de werking van het AEO programma gepubliceerd
De ERK concludeert in het rapport dat het AEO-programma een solide, robuust en goed beheerd programma is, dat haar algemene doelstellingen verwezenlijkt en een tevredenheidspercentage van meer dan 80% van de AEO’s geniet. De ERK wijst echter wel op enkele tekortkomingen in het AEO-programma die zien op onbenutte potentie en ongelijke uitvoering. In dit blog zullen de belangrijkste opmerkingen en aanbevelingen van de ERK en de reactie daarop door de Europese Commissie, kort worden besproken. Het volledige verslag van de ERK en de reactie van de Europese Commissie zijn te lezen door op de linkjes te klikken. Op een later tijdstip zullen we op onderdelen een verdieping aanbrengen in aanvullende blogs.
Onbenutte potentie en ongelijke uitvoering
De ERK komt in het onderzoek tot de conclusie dat het AEO-programma een ongelijke uitvoering kent en potentieel niet volledig wordt benut. De onbenutte potentie wordt veroorzaakt door een gebrek aan een gemeenschappelijke EU-aanpak voor het meten van de prestaties van het programma, terwijl dergelijke informatie voor zowel EU-bedrijven als autoriteiten van de lidstaten relevant kan zijn. De ongelijke uitvoering in de verschillende lidstaten resulteert in een ongelijk speelveld. In dit kader beveelt de Europese Rekenkamer de Europese Commissie aan om het regelgevingskader beter af te stemmen, de prestaties van het programma beter meetbaar te maken en de monitoring van de uitvoering ervan te verbeteren.
Gelijktijdig met het rapport is ook de reactie van de Europese Commissie hierop gepubliceerd.
Hieronder zijn de aanbevelingen van de ERK en de reactie door de Commissie daarop, kort samengevat.
Aanbeveling 1: Verbeter het regelgevingskader (streefdatum voor uitvoering 2025)
“Om het regelgevingskader van het AEO-programma van de EU te verbeteren, moet de Commissie:
a) het begrip “ernstige en herhaalde inbreuken” uitwerken;
b) de geraadpleegde douaneautoriteiten van de lidstaten verplichten te antwoorden op verzoeken van andere lidstaten; en
c) toelichting c.q. uitleg geven over de voorkeursbehandeling in het geval zendingen van een AEO voor controle zijn geselecteerd.”
De Commissie aanvaardt alle bovenstaande aanbevelingen en is voornemens de in aanbeveling 1b genoemde kwesties aan te pakken in het kader van de douanehervorming. De onder 1a en 1c genoemde aanbevelingen worden binnen de richtlijnen opgepakt.
Aanbeveling 2: Verbeter het huidige kader voor prestatiemeting (streefdatum voor uitvoering 2025)
“De Commissie moet samen met de lidstaten het gemeenschappelijke kader voor het meten van de prestaties van het AEO-programma van de EU verbeteren.“
De Commissie aanvaardt ook deze aanbeveling en is voornemens om samen met de lidstaten verbeteringen aan te brengen in het bestaande meetkader.
Aanbeveling 3: Verbeter het beheer van het AEO-programma (streefdatum voor uitvoering 2025)
“Om de doelstellingen van het AEO-programma van de EU te verwezenlijken, namelijk het bevorderen van legitieme handel en de beveiliging van de internationale toeleveringsketen, moet de Commissie regelmatig toezien op de correcte toepassing van het AEO-programma in het kader van de DWU-wetgeving en de overeenkomsten inzake wederzijdse erkenning.”
De Commissie aanvaardt de aanbevelingen en zal zich blijven bezighouden met het toezien op de correcte toepassing van het AEO-programma. Echter, specifieke onderdelen vallen onder de bevoegdheid van de lidstaten zelf.
Kort samengevat zijn er dus enkele aanbevelingen gedaan door de ERK en aangenomen door de commissie die zien op het verbeteren van het AEO-programma. De streefdatum voor uitvoering hiervan ligt in 2025 en dus nog ver in de toekomst. Wij vinden het belangrijk dit proces te volgen en zullen jullie hiervan op de hoogte houden. Het geeft vertrouwen dat de commissie bereid is om kritisch te zijn naar haar eigen programma’s en processen. Wat dit straks gaat betekenen in de uitvoering zullen we op de voet volgen. We houden jullie op de hoogte van de ontwikkelingen.